Beni Ödülle Cezalandırma
- Ödevini yaparsan, bilgisayarda oyun oynayabilirsin.
- Takdir alırsan sana tablet alacağım.
- Yemeğini yersen tatlı vereceğim.
- Matematik sınavından 100 al, seni lunaparka götüreceğim.
Yukarıdaki cümleleri çocukken çok sık duyduğumuzu hatırlıyorsunuz değil mi? Hatta şimdi de aynı cümleleri çocuklarımız için söylüyoruz. Ödül ya da ceza vererek çocuğumuzu motive ettiğimizi ve davranış değişikliği yarattığımızı düşünüyoruz. Ama kötü haber: Ödül ve ceza iç motivasyonu öldürüyor, öğrenmeyi ve değer öğretimini engelliyor, gelişimi durduruyor, ilişkileri bozuyor, performansı düşürüyor ve mutsuzluğa yol açıyor. Ben demiyorum, tüm bunları eğitim bilimci Dr. Özgür Bolat “Beni Ödülle Cezalandırma” adlı kitabında söylüyor. Dr. Özgür Bolat, ödül ve ceza ile ilgili doğru bildiğimiz yanlışları, son 70 yılda yapılan bilimsel araştırma ve gerçek vakalarla net bir şekilde kitabında ortaya koyuyor.
Ödül, neden motivasyonu düşürür?
Ödülle değerler neden öğretilemez?
Ödül, yaratıcılığı neden olumsuz etkiler?
Ödül, yapay sevginin bir göstergesi midir?
Ödülle büyüyen çocukları ne tür tehlikeler bekler?
Kitapta bu soruların cevapları da çok net ve anlaşılır bir dille veriliyor. Veee ödül-ceza yerine ne yapmamız gerektiğini de Dr. Özgür Bolat okuyucuları ile paylaşıyor. Tüm anne -babaların, öğretmenlerin okuması gereken bir kitap. Hatta İnsan Kaynakları profesyonellerinin de bu kitabı okumasını şiddetle tavsiye ediyorum. Çünkü kitap, “iş yerlerindeki prim sistemlerini de” işliyor. İnsanları primle mi yoksa değerlerle mi motive etmek gerekir? Çalışan bağlılığı için prim sistemlerine ihtiyacımız var mı?
Farkındayım yazım bir sürü sorudan oluştu ama hepsinin cevabı “Beni Ödülle Cezalandırma” adlı kitapta, keyifli okumalar 🙂
